Hayvan sağlığının direkt olarak insan sağlığını etkilemesinden ötürü kurban bayramında son derece dikkatli olunması gerek. Kurban bayramında kesilecek hayvanların hem kesim öncesi hem de kesim sonrasında veteriner hekim tarafından muayene edilmesi, hayvanlardan insanlara bulaşan hastalıkların önlenmesinde büyük önem taşıyor. Verem, kuduz, brusella, salmonella, şarbon, sığırların ensefalopatisi, karaciğer kisti gibi çok sayıda hastalık temas, solunum, sindirim gibi yollarla hayvanlardan insana da bulaşabilmektedir. Bu nedenle hayvan kesiminin yoğun olduğu bu günlerde son derece dikkatli olunması gerekir ve bulaşıcı hastalıklardan korunmak için hem kesim öncesinde hem de kesim sonrasında gerekli önlemler alınmalıdır.
Kurbanlık Hayvan Alırken Dikkat Edilecek Hususlar Nelerdir?
Kulak küpesi bulunmayan, çok zayıf olan, gebe ya da yeni doğum yapmış olan, yüksek ateşi, öksürük, nefes darlığı, kanlı ishal ve pis kokulu burun akıntısı olan, kılları karışık ve mat halde olan ve bakışları ve dış görünümü canlı olmayan hayvanlar satın alınmamalıdır.
Pasaport ve nakil belgelerinde İl/İlçe Tarım ve Orman Müdürlükleri resmi veteriner hekimlerince uygulanmış 'KURBANLIK UYGUNDUR' kaşesi bulunan hayvanlar, yaş ve sağlık kontrolleri yapılmış hayvanlar olup, bu hayvanların satın alınması ortaya çıkabilecek tüm tereddütleri bertaraf edecektir.
Kurbanlık hayvanlarda temel husus, organların noksan ve işlevsiz olmamasıdır. Hasta, zayıf ve düşkün, bir veya iki gözü kör, boynuzlarının biri veya ikisi kökünden kırık, dili, kuyruğu, kulakları ve memesi kesik, dişlerinin tamamı veya çoğu dökük olmamalıdır.
Kurbanlık büyükbaş havyanlar (sığır-manda) 2 yaşını, küçükbaş hayvanlar da (koyun-keçi) 1 yaşını doldurmuş olmalıdır. Bunun yanında koyun semizlik ve gösteriş olarak bir yaşındakilerle aynı olursa altı ayını tamamladıktan sonra da kurban edilebilir. Hayvanların yaşı konusun da tereddütte düşüldüğü durumlarda hayvan satış yerlerindeki resmi görevlilerden yardım istenmelidir.
Kurban Kesim Yerleri Nasıl Olmalı?
Hayvan kesimleri, Belediye mezbahalarında veya Kurban Hizmetleri Komisyonunca belirlenmiş kesim yerlerinde, köylerde ve belirlenmiş kesim yeri bulunmayan yerlerde ise 'cadde, sokak ve parka bakmamak kaydıyla' kendi bahçelerinde usulüne uygun olarak ve hayvan kesimi konusunda deneyimli, ehil kişilerce yapılmalıdır. Cadde, sokak ve park gibi kamusal alanlarda kurbanlık hayvan kesimleri yapılamaz.
Kesim yapılacak yerler, kolay temizlenebilen ve dezenfekte edilebilen malzemeden yapılmış olmalıdır. Ete temas eden bıçak ve satır gibi aletler temiz olmalı, kesim işini yapacak olanlar kişisel temizliklerinde titizlik göstermelidir. Kesim işlemi mümkün olduğunca hayvanlar askıya alınarak yapılmalıdır. Böylece kesim ve yüzüm işleminin daha temiz ve sağlıklı bir şekilde yapılması sağlanmış olacaktır. İç organlar yüzme işini takiben en kısa sürede çıkarılmalıdır. Hastalık şüphesi olan et ve iç organlar bir veteriner hekime kontrol ettirilmelidir.
Kesim yerlerindeki atıkların çevre kirliliğine sebep olmaması için gerekli önlemler alınmalıdır. Hastalıklı ve parazitli etler, iç organlar kesinlikle kedi-köpeklere verilmemeli, derin çukurlara gömülmelidir. Deriler usulüne uygun olarak tuzlanıp, toplamakla yetkili görevliler gelinceye kadar muhafaza edilmelidir.
Kurban Etleri Nasıl Muhafaza Edilmeli?
Kurban etleri, parçalar halinde temiz kaplara konulmalı ve önce güneş görmeyen serin bir yerde 5-6 saati geçmeyecek şekilde bekletilerek etin sıcaklığının düşmesi sağlandıktan sonra buzdolabına kaldırılmalıdır.
Kurbanlık etin dayanma süresi, kesim kalitesi ve et parçasının büyüklüğüne göre değişmekle beraber normal buzdolabı koşullarında 5 veya 6 gündür. Bu süre kıymada genellikle 3 gündür. Eğer daha uzun süreli muhafaza düşünülüyorsa etler derin dondurucu da -18 derecede muhafaza edilmelidir.
